Xã Trí Yên, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang có con sông Lục Nam hiền hòa chảy qua với Chùa Vĩnh Nghiêm, chốn Tổ của phái Trúc Lâm luôn vẳng tiếng chuông chùa trong những buổi chiều thu êm ả. Đặc biệt nơi đây có nghề sản xuất tương truyền thống từ rất lâu đã trở thành đặc sản của một vùng quê thanh bình. Tương mầu vàng óng như mật ong, thơm dịu của men mốc. Khi thưởng thức ta có cảm giác tâm hồn đang chìm đắm nơi miền quê thân thương.
Hợp tác xã dich vụ nông lâm Trí Yên
Chúng tôi được UBND xã Trí Yên giới thiệu về HTX dịch vụ nông lâm Trí Yên để tìm hiểu nghề sản xuất tương truyền thống nơi đây. Ông Nguyễn Anh Tuấn với tâm trạng vui tươi đón chúng tôi tại cơ sở của HTX, trong hương thơm dịu của cơm nếp đang lên men mốc. Ông dẫn chúng tôi đi thăm một số cơ sở của thành viên HTX, rồi khi quay về trụ sở HTX, Ông kể chuyện về nghề làm tương truyền thống của Trí Yên với vẻ không dấu được tự hào.
Ông kể rằng muốn làm được tương như thế này là cả một kỳ công qua các thế hệ được gìn giữ lại. Đầu tiên, là khâu nguyên liệu: Phải chọn gạo nếp cái hoa vàng và đỗ tương trồng trên mảnh đất Trí Yên với nguồn nước trong lành đã làm lên sản phẩm tương của nhà nông thơm ngon, bổ dưỡng. Phải có những bàn tay dịu dàng, khéo léo của các chị phụ nữ mới làm ra được những mẻ gạo mốc vàng óng không bị mọc lẫn tạp. Phải là những bàn tay chịu thương, chịu khó mới ngả được những chum tương thơm béo ngậy.
Ông kể tiếp, hiện nay HTX dịch vụ nông lâm Trí Yên do Ông làm Giám đốc, một năm có thể sản xuất được 1.000 lít tương và được tiêu thụ nhiều nơi trên địa bàn tỉnh. Nhất là các đoàn khách đi Lễ, thăm quan chùa Vinh Nghiêm cũng tìm đến HTX của Ông để mua tương về làm quà. Trong những năm tới Ông cũng đang dự định mở rộng quy mô sản xuất và cũng rất mong các ngành các cấp quan tâm, giúp đỡ để nghề tương truyền thống Trí Yên ngày càng đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm và đến tay người tiêu dùng ngày càng nhiều.
